Γλώσσα Λαντίνο, Μαρία Βαρδαλά

 Από τον «Εβραϊκό περίπατο», επέλεξα την αναμνηστική πλάκα όπου αναγράφεται σε γλώσσα Λαντίνο η αφιέρωση για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Η ιαπανοεβραϊκή γλώσσα, γνωστή και ως Λαντίνο ή Λαδίνο είναι ποικιλία της ισπανικής (καστιλιάνικης), η οποία ομιλείται επί πολλούς αιώνες από τους Σεφαραδίτες, τους Εβραίους που εκδιώχθηκαν από την Ισπανία το 1492. Όπως συνέβη και με τη γλώσσα Γίντις (γερμανοεβραϊκή), η ισπανοεβραϊκή γλώσσα έχει υποστεί την έντονη επίδραση της Εβραϊκής και γράφεται με χαρακτήρες του λατινικού αλφαβήτου στα περισσότερα μέρη, ενώ στο Ισραήλ προτιμάται το εβραϊκό αλφάβητο. Ο όρος προέρχεται από το επίθετο latino. Άλλα ονόματα με τα οποία αποκαλείται η γλώσσα είναι Σεφαραδίτικη, Γιουντέσμο και Spanyolit. Η ομιλουμένη γλώσσα των Ισπανών Εβραίων δεν διέφερε ουσιωδώς από την Ισπανική, παρατηρούνται όμως ορισμένες ιδιαιτερότητες, κυρίως στην περιστασιακή χρήση εβραϊκού λεξιλογίου. Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης παύει να είναι ευχερώς κατανοητή από τους Ιαπανούς της χερσονήσου, γιατί είχε αποκτήσει αρχαϊκό χαρακτήρα στο λεξιλόγιο και την προφορά και περιείχε πολλά δάνεια από άλλες γλώσσες.

 Στους τόπους εξορίας, οι Εβραίοι διατήρησαν την ισπανική γλώσσα, διότι αποτελούσε σημείο αναγνώρισης ότι ανήκαν στην εβραϊκή κοινότητα, ενώ στην περιοχή που συγκατοικούσαν με τους Ασκεναζίτες η Ισπανοεβραϊκή αποτέλεσε διακριτό γνώρισμα μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Στους αιώνες που ακολούθησαν η γλώσσα αυτή υπήρξε το μέσον για σημαντική προφορική και γραπτή παράδοση. Στη Θεσσαλονίκη το ειδικό βάρος της σεφαραδίτικης κοινότητας ήταν τέτοιο που κατέστησε τη Λαντίνο lingua franca του εμπορίου μεταξύ όλων των κατοίκων της πόλεως –Εβραίων, Χριστιανών και Μουσουλμάνων.

Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki