επίσκεψη στα Εβραϊκά Γιάννενα, 20-12-2915

εμείς

η λίμνη

η Συναγωγή

΄Ιτς Καλέ

 

επίσκεψη στο εβραϊκό νεκροταφείο με ξεναγό την κ. Ρένα Μόλχο, 6-12-2015

το νεκροταφείο

εμείς

Mεζουζά, Καλλιόπη Καρακατσάνη

«..γράψετε αὐτὰ ἐπὶ τὰς φλιὰς τῶν οἰκιῶν ὑμῶν καὶ τῶν πυλῶν ὑμῶν» Δευτ 6:9

Με αφορμή το στίχο αυτό της Παλαιάς Διαθήκης δημιουργήθηκε στην εβραϊκή παράδοση  το έθιμο της τοποθέτησης της Μεζουζά στα δοκάρια των θυρών, και μάλιστα σε διαγώνια θέση που δηλώνει την αίσθηση της ισορροπίας. Η Μεζουζά είναι ένα κομμάτι παπύρου στο οποίο αναγράφονται με συγκεκριμένο τρόπο οι εντολές που αναφέρονται στο χωρίο του Δευτερονομίου και καλύπτεται από μία θήκη. Στην εξωτερική θήκη αυτή αναγράφεται και η λέξη «Σσιν» που αντιπροσωπεύει το όνομα του Θεού «Σαντάι».

Στην είσοδο της Συναγωγής των Μοναστηριωτών δίπλα στην ξύλινη πόρτα με το χαραγμένο άστρο του Δαυίδ βρίσκεται, όπως είναι φυσικό, μία Μεζουζά. Για τους Εβραίους αυτό δηλώνει την παρουσία του Δημιουργού και την προστασία που σαν ασπίδα σκεπάζει αυτούς που βρίσκονται στο χώρο, γι αυτό και δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στο να παραμένει η Μεζουζά κασσέρ με συχνούς ελέγχους. Μάλιστα, υπάρχει η συνήθεια κατά την έξοδο από το χώρο να ασπάζονται τη Μεζουζά και να προσεύχονται.

Πηγές: chabad of Greece

Μεζουζά (mezuzah), Ευγενία Σειρά

Από την επίσκεψή μας στην εβραϊκή συναγωγή των Μοναστηριωτών αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ένα αντικείμενο το οποίο βρισκόταν στην πόρτα της εισόδου. Το αντικείμενο αυτό στον Ιουδαϊσμό ονομάζεται μεζουζά (mezuzah). Μια μεζουζά αποτελεί ένα κομμάτι της περγαμηνής στο οποίο είναι χαραγμένοι στίχοι από την Τορά. Οι στίχοι αυτοί αποτελούν την προσευχή “Shema Yisrael”. Η μεζουζά λειτουργεί ως φυλαχτό και συνήθως οι πιστοί διαβάζουν την προσευχή κάθε φορά που περνούν από την πόρτα. Μ’ αυτό τον τρόπο εκφράζουν την πίστη τους στο Θεό ο οποίος τους προστατεύει. Μια μεζουζά τοποθετείται στις θύρες για να εκπληρώσει τη Βιβλική Εντολή. Σύμφωνα με το εβραϊκό δίκαιο μια μεζουζά πρέπει να τοποθετείται στις θύρες ενός νοικοκυριού αλλά και στις Συναγωγές και τοποθετείται στη δεξιά πλευρά πάνω στο κάσωμα της πόρτας. Βέβαια, ορισμένοι Εβραίοι θεωρούν ότι πρέπει να τοποθετείται σε κάθε πόρτα ενός σπιτιού.

σαν να κάναμε εμείς την παρέλαση...

Στις 25 Μαρτίου του 1944 όλοι σχεδόν οι Γιαννιώτες βρίσκονται στην εκκλησία του Αγ. Αθανασίου όπου ο μητροπολίτης τελεί την πατροπαράδοτη δοξολογία για τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Πεντακόσια μόλις μέτρα πιο κει, στο κέντρο της πόλης, δύο χιλιάδες Εβραίοι Γιαννιώτες συγκεντρώνονται κρατώντας τα παιδιά τους από το χέρι αλλά και 30 κιλά από τα υπάρχοντά του ο καθένας για να επιβιβαστούν σε Γερμανικά στρατιωτικά φορτηγά που θα τους οδηγούσαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Μία επιζήσασα του ολοκαυτώματος λέει χαρακτηριστικά στον Τάσο Τέλλογλου ότι εκείνη την ημέρα ένιωσε «σαν να κάναμε εμείς την παρέλαση». 64 χρόνια μετά ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ και ο Τάσος Τέλλογλου αναζητούν τη μοίρα αυτών των ανθρώπων στα αρχεία της γραφειοκρατίας των Ναζί που για πρώτη φορά έρχονται στην δημοσιότητα και ανακαλύπτουν μέσα από τις φωτογραφίες του τμήματος προπαγάνδας της Βέρμαχτ την άγνωστη ιστορία των Εβραίων των Ιωαννίνων ταξιδεύοντας στα Γιάννενα την Γερμανία και το Τελ Αβίβ.

βλ. εδώ

 

Στις 25 Μαρτίου του 1944 όλοι σχεδόν οι Γιαννιώτες βρίσκονται στην εκκλησία του Αγ. Αθανασίου όπου ο μητροπολίτης τελεί την πατροπαράδοτη δοξολογία για τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Πεντακόσια μόλις μέτρα πιο κει, στο κέντρο της πόλης, δύο χιλιάδες Εβραίοι Γιαννιώτες συγκεντρώνονται κρατώντας τα παιδιά τους από το χέρι αλλά και 30 κιλά από τα υπάρχοντά του ο καθένας για να επιβιβαστούν σε Γερμανικά στρατιωτικά φορτηγά που θα τους οδηγούσαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Μία επιζήσασα του ολοκαυτώματος λέει χαρακτηριστικά στον Τάσο Τέλλογλου ότι εκείνη την ημέρα ένιωσε «σαν να κάναμε εμείς την παρέλαση». 64 χρόνια μετά ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ και ο Τάσος Τέλλογλου αναζητούν τη μοίρα αυτών των ανθρώπων στα αρχεία της γραφειοκρατίας των Ναζί που για πρώτη φορά έρχονται στην δημοσιότητα και ανακαλύπτουν μέσα από τις φωτογραφίες του τμήματος προπαγάνδας της Βέρμαχτ την άγνωστη ιστορία των Εβραίων των Ιωαννίνων ταξιδεύοντας στα Γιάννενα την Γερμανία και το Τελ Αβίβ. - See more at: http://folders.skai.gr/main/theme?locale=el&id=33#sthash.plKtz2p9.dpuf

Στις 25 Μαρτίου του 1944 όλοι σχεδόν οι Γιαννιώτες βρίσκονται στην εκκλησία του Αγ. Αθανασίου όπου ο μητροπολίτης τελεί την πατροπαράδοτη δοξολογία για τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Πεντακόσια μόλις μέτρα πιο κει, στο κέντρο της πόλης, δύο χιλιάδες Εβραίοι Γιαννιώτες συγκεντρώνονται κρατώντας τα παιδιά τους από το χέρι αλλά και 30 κιλά από τα υπάρχοντά του ο καθένας για να επιβιβαστούν σε Γερμανικά στρατιωτικά φορτηγά που θα τους οδηγούσαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Μία επιζήσασα του ολοκαυτώματος λέει χαρακτηριστικά στον Τάσο Τέλλογλου ότι εκείνη την ημέρα ένιωσε «σαν να κάναμε εμείς την παρέλαση». 64 χρόνια μετά ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ και ο Τάσος Τέλλογλου αναζητούν τη μοίρα αυτών των ανθρώπων στα αρχεία της γραφειοκρατίας των Ναζί που για πρώτη φορά έρχονται στην δημοσιότητα και ανακαλύπτουν μέσα από τις φωτογραφίες του τμήματος προπαγάνδας της Βέρμαχτ την άγνωστη ιστορία των Εβραίων των Ιωαννίνων ταξιδεύοντας στα Γιάννενα την Γερμανία και το Τελ Αβίβ. - See more at: http://folders.skai.gr/main/theme?locale=el&id=33#sthash.plKtz2p9.dpuf

Στις 25 Μαρτίου του 1944 όλοι σχεδόν οι Γιαννιώτες βρίσκονται στην εκκλησία του Αγ. Αθανασίου όπου ο μητροπολίτης τελεί την πατροπαράδοτη δοξολογία για τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Πεντακόσια μόλις μέτρα πιο κει, στο κέντρο της πόλης, δύο χιλιάδες Εβραίοι Γιαννιώτες συγκεντρώνονται κρατώντας τα παιδιά τους από το χέρι αλλά και 30 κιλά από τα υπάρχοντά του ο καθένας για να επιβιβαστούν σε Γερμανικά στρατιωτικά φορτηγά που θα τους οδηγούσαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Μία επιζήσασα του ολοκαυτώματος λέει χαρακτηριστικά στον Τάσο Τέλλογλου ότι εκείνη την ημέρα ένιωσε «σαν να κάναμε εμείς την παρέλαση». 64 χρόνια μετά ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ και ο Τάσος Τέλλογλου αναζητούν τη μοίρα αυτών των ανθρώπων στα αρχεία της γραφειοκρατίας των Ναζί που για πρώτη φορά έρχονται στην δημοσιότητα και ανακαλύπτουν μέσα από τις φωτογραφίες του τμήματος προπαγάνδας της Βέρμαχτ την άγνωστη ιστορία των Εβραίων των Ιωαννίνων ταξιδεύοντας στα Γιάννενα την Γερμανία και το Τελ Αβίβ. - See more at: http://folders.skai.gr/main/theme?locale=el&id=33#sthash.plKtz2p9.dpuf

Συναγωγή Μοναστηριωτών

Από την επίσκεψη μας στη  Συναγωγή Μοναστηριωτών προτίμησα να γράψω για την ιστορία της συναγωγής. Βρίσκεται στην οδό Συγγρού 35 και αποτελεί σήμερα τη σημαντικότερη συναγωγή της Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες ανοικοδόμησης ξεκίνησαν το 1925 και ολοκληρώθηκαν δύο χρόνια αργότερα το 1927 όπου και εγκαινιάστηκε από τον τότε τοποτηρητή της Αρχιρραβινείας Θεσσαλονίκης Χάϊμ Ραφαέλ Χαμπίμπ. Η συναγωγής ήταν δωρεά της Ίντας Αροέστη στη μνήμη του συζύγου της Ισαάκ. Στην ανέγερσή της συνέβαλλαν, επίσης, με δωρεές και οι οικογένειες που κατάγονταν από το Μοναστήρι (Bitola) της Γιουγκοσλαβίας και είχαν εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη μετά τους Βαλκανικούς πολέμους. Κατά την περίοδο της Κατοχής η συναγωγή αποτελούσε το κεντρικό σημείο του γκέτο που είχε δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη και χρησιμοποιήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό ως αποθήκη. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος δεν καταστράφηκε αλλά αντίθετα διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση. Τον Νοέμβριο του 1944, οι ελάχιστοι Εβραίοι που είχαν διασωθεί από το Ολοκαύτωμα βρήκαν καταφύγιο στο κτίριο. Με την επιστροφή των επιζώντων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, η εβραϊκή κοινότητα αναδιαμορφώθηκε από την αρχή και η Συναγωγή Μοναστηριωτών αποτέλεσε την κεντρική συναγωγή του εβραϊκού πληθυσμού της πόλης. Τον Ιούνιο του 1978 η συναγωγή υπέστη σοβαρές καταστροφές από το μεγάλο σεισμό και αναστηλώθηκε. Σήμερα συνεχίζει τη λειτουργία της εξυπηρετώντας τις θρησκευτικές ανάγκες του εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης.

H ανατροπή των κλισέ στο εκτεταμένο φιλμικό σύμπαν του Ολοκαυτώματος

Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο, με αφορμή τον Γιο του Σαούλ 

ουζερί Τσιτσάνης

H ανατροπή των κλισέ στο εκτεταμένο φιλμικό σύμπαν του Ολοκαυτώματος Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο, με αφορμή τον Γιο του Σαούλ 1.12.2015 | 21:08 Πηγή: www.lifo.gr

H ανατροπή των κλισέ στο εκτεταμένο φιλμικό σύμπαν του Ολοκαυτώματος Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο, με αφορμή τον Γιο του Σαούλ Πηγή: www.lifo.gr

H ανατροπή των κλισέ στο εκτεταμένο φιλμικό σύμπαν του Ολοκαυτώματος Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο, με αφορμή τον Γιο του Σαούλ Πηγή: www.lifo.gr

Μεζουζά (mezuzah), Αγνή Μεταξά

Από την επίσκεψή μας στην εβραϊκή συναγωγή των Μοναστηριωτών αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ένα αντικείμενο το οποίο βρισκόταν στην πόρτα της εισόδου. Το αντικείμενο αυτό στον Ιουδαϊσμό ονομάζεται μεζουζά (mezuzah). Μια μεζουζά αποτελεί ένα κομμάτι της περγαμηνής στο οποίο είναι χαραγμένοι στίχοι από την Τορά. Οι στίχοι αυτοί αποτελούν την προσευχή “Shema Yisrael”. Η μεζουζά λειτουργεί ως φυλαχτό και συνήθως οι πιστοί διαβάζουν την προσευχή κάθε φορά που περνούν από την πόρτα. Μ’ αυτό τον τρόπο εκφράζουν την πίστη τους στο Θεό ο οποίος τους προστατεύει. Μια μεζουζά τοποθετείται στις θύρες για να εκπληρώσει τη Βιβλική Εντολή. Σύμφωνα με το εβραϊκό δίκαιο μια μεζουζά πρέπει να τοποθετείται στις θύρες ενός νοικοκυριού αλλά και στις Συναγωγές και τοποθετείται στη δεξιά πλευρά πάνω στο κάσωμα της πόρτας. Βέβαια, ορισμένοι Εβραίοι θεωρούν ότι πρέπει να τοποθετείται σε κάθε πόρτα ενός σπιτιού. Σήμερα, μια μεζουζά μπορεί να είναι κατασκευασμένη από διάφορα υλικά όπως ασήμι, ξύλο, πέτρα κ.λπ. ακόμη, στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλές μεζουζά στις οποίες υπάρχει αντίγραφο των στίχων της προσευχής  φωτοτυπημένο όμως σε απλό χαρτί. Σ’ αυτή την περίπτωση η μεζουζά δεν θεωρείται κασέρ (kosher). Για να θωρηθεί μια μεζουζά κασέρ πρέπει να είναι φτιαγμένη από περγαμηνή, ενώ παράλληλα το κείμενο πρέπει να είναι χειρόγραφο και συγκεκριμένα να έχει γραφτεί από ειδικό γραφέα (sofer).