Κτίσμα οικογένειας Αλλατίνι, Μαρία Λαφάρα

Κατά τη διάρκεια του Εβραϊκού περιπάτου μας στη Θεσσαλονίκη, το ενδιαφέρον μου κέντρισε το πρώτο αρχοντικό που στέγασε την οικογένεια Αλλατίνι στο κέντρο του γνωστού Φραγκομαχαλά, στις οδούς Βηλαρά, Βαλαωρίτου και Συγγρού.

Η Εβραϊκή οικογένεια Αλλατίνι ήρθε στη Θεσσαλονίκη από την Φλωρεντία της Ιταλίας και από τις αρχές του 19ου αιώνα κατόρθωσε να αναπτύξει σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες που αφορούσαν το εμπόριο αλεύρων, καπνού και μεταλλευμάτων. Το κτίριο χτίζεται το 1862 και αρχικά περιλαμβάνει έναν κήπο στο νότιο τμήμα του οικοπέδου, μέχρι το 1907, οπότε αξιοποιείται ως κέντρο επιχειρηματικής δραστηριότητας. 

Συγκεκριμένα, γίνεται Τράπεζα Θεσσαλονίκης, με αρχιτέκτονα τον Βιταλιάνο Ποζέλι. Εκεί στεγάζονται, επίσης, κι άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και γραφεία γύρω από ένα χαρακτηριστικό εσωτερικό άνοιγμα με γυάλινη οροφή, που συνδέει όλες τις λειτουργίες της Τράπεζας. Η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 καταστρέφει το μεγαλύτερο μέρος του Φραγκομαχαλά με το κτίριο του Ποζέλι να είναι από τα λίγα που διασώζονται. Το 1926, το κτίριο ανακαινίζεται από τον Μαρξ Ρούμπενς. Στην σιδερένια πόρτα, από την πλευρά του κτιρίου που βρίσκεται στην οδό Συγγρού, μπορούμε να δούμε γραμμένη τη χρονολογία της ανακαίνισης. Χαρακτηριστικό παραμένει ακόμη και σήμερα, το ρολόι που δεσπόζει πάνω από την είσοδο της Τράπεζας, οι δείκτες του οποίου σταμάτησαν στις 11.05 ακριβώς, την ώρα που συνέβη ο σεισμός το 1978.

Το κλείσιμο του κτιρίου, όπως ήταν επόμενο, έγινε από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σήμερα, στη λεγόμενη στοά Μαλακοπής, συναντάμε πολλά εστιατόρια, μπαράκια και καταστήματα.