Περγαμηνές του Νόμου ή Σεφέρ Τορά, Χριστίνα Κούση

Οι Συναγωγές για τους Εβραίους είναι οι αντίστοιχες Εκκλησίες για τους Χριστιανούς. Είναι το πιο γνωστό και ιερό μέρος, ο τόπος λατρείας τους. Ο χώρος δεν περιορίζεται μόνο στους Εβραίους αλλά μπορεί οποιοσδήποτε να εισέλθει στη Συναγωγή. Το εσωτερικό της είναι πολύ επιβλητικό. Αν και δεν έχει τοιχογραφίες (διότι απαγορεύεται από την ιουδαϊκή θρησκεία) ο χώρος σε μαγνητίζει. Το αντικείμενο που μου προξένησε το ενδιαφέρον είναι οι περγαμηνές του Νόμου ή Σεφέρ Τορά.

Αρχικά, θα αναφερθώ περιληπτικά στην ιστορία της Συναγωγής. Η συγκεκριμένη ιδρύθηκε το 1925 με δωρεά της Ίντας Αροέστη και αφιερώθηκε στη μνήμη του συζύγου της Ισαάκ. Στην ανέγερσή της συνέβαλλαν με δωρεές και οι οικογένειες που κατάγονταν από το Μοναστήρι της Γιουγκοσλαβίας. Την περίοδο της Κατοχής χρησιμοποιήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό ως αποθήκη, γι’ αυτό άλλωστε δεν καταστράφηκε από τους Ναζί και διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση. Μετά τον πόλεμο ξαναλειτούργησε ως Συναγωγή.

Ας περάσουμε στο τελετουργικό και στο Σεφέρ Τορά. Ο θρησκευτικός ηγέτης των Εβραίων είναι ο Ραβίνος. Η συναγωγή κοιτάζει πάντα ανατολικά, προς την Ιερουσαλήμ που ήταν και ο Ναός του Σολομώντα. Στην ανατολική πλευρά της υπάρχει η Κιβωτός (Εχάλ), μια ξύλινη ή πέτρινη κατασκευή. Μέσα στην Κιβωτό φυλάσσονται οι περγαμηνές του Νόμου ή Σεφέρ Τορά, που είναι ο νόμος, βιβλίο διδασκαλίας. Είναι πάντα  χειρόγραφο, καλλιγραφημένο και πάντα χωρίς λάθος σε περγαμηνή και περιέχει τους Νομούς του Μωυσή και το διαβάζουν από τα δεξιά προς τα αριστερά. Μπροστά υπάρχει πάντα αναμμένο ένα λυχνάρι (Νερ Ταμίντ). Ο πάπυρος Τορά είναι το ιερότερο βιβλίο του Ιουδαϊσμού, είναι το αντίγραφο των πέντε βιβλίων του Μωυσή. Είναι γραμμένο στα Εβραϊκά και περιέχει 304805 έγγραφα. Η περγαμηνή είναι τοποθετημένη σ ένα ξύλινο περίβλημα, που ονομάζεται Δέντρο της Ζωής και διαθέτει δύο κυλίνδρους για να μπορούν να το ανοίγουν. Είναι διακοσμημένο μ’ ένα θώρακα, το «Στέμμα του νόμου», το οποίο είναι κατασκευασμένο ώστε να χωράει πάνω από τα άκρα των κυλίνδρων όταν κλείνει. Η ανάγνωσή του γίνεται την Δευτέρα και την Πέμπτη το πρωί, καθώς και σε εβραϊκές γιορτές όπως το Σαμπάτ. Όταν τραγουδούν το Τορά υποβοηθείται από ένα Γιαντ (χέρι), μεταλλικό ή ξύλινο σε σχήμα δείχτη που προστατεύει τους παπύρους από την επαφή του δέρματος με την περγαμηνή. Τέλος, οι άνδρες Εβραίοι για προσευχή φορούν χλαμύδα ή τάλετ. Για να πραγματοποιηθεί η προσευχή πρέπει να είναι τουλάχιστον 10 άντρες, διαφορετικά δεν γίνεται.

Πηγές:

https://en.wikipedia.org/wiki/Sefer_Torah.com

http://history-pages.blogspot.gr/2012/02/blog-post_11.html