Διακριτικά σήματα για τον διαχωρισμό των κρατουμένων, Δήμητρα Παναγιωτίδου

Ο ‘Εβραϊκός μας περίπατος’ με ξεναγό τον Ιωάννη Κιουρτσόγλου στο πλαίσιο του μαθήματος «Η διδασκαλία του Ολοκαυτώματος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» ξεκίνησε από την αίθουσα τελετών του Α.Π.Θ. Στην αίθουσα είναι τοποθετημένη μία εγκατάσταση αφιερωμένη στην παμπάλαια εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Στην εγκατάσταση που έκανε ο Καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ Ξενής Σαχίνης απεικονίζονται τα διακριτικά σήματα, που χρησιμοποίησαν οι Ναζί για να προσδιορίζουν το λόγο φυλάκισης των κρατουμένων τους. Τα τρίγωνα αυτά φτιάχνονταν από υφάσματα και ράβονταν στα παλτό και στις μπλούζες των κρατουμένων, που ήταν πάνω από 6 ετών. Σύστημα κωδικοποίησης των σημάτων δείχνει ότι το τριγωνικό σχήμα αυτών των σημάτων οφειλόταν στα τριγωνικά οδικά σήματα κινδύνου στους δρόμους της Γερμανίας τα οποία αποτελούσαν προειδοποιήσεις για τους οδηγούς οχημάτων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση τα τρίγωνα θεωρούνται ανεστραμμένα καθώς οι βάση τους βρίσκεται επάνω, ενώ η κορυφή τους προς τα κάτω.

Οι πιο διαδεδομένες μορφές σημάτων ήταν οι εξής:

·       Μαύρο ανεστραμμένο τρίγωνο για τους άστεγους, τσιγγάνους, τις φυλακισμένες γυναίκες για αντικοινωνική συμπεριφορά, όπως λεσβίες πόρνες κ.τ.λ.

·       Πράσινο ανεστραμμένο τρίγωνο για τους εγκληματίες

·       Ροζ ανεστραμμένο τρίγωνο για τους ομοφυλόφιλους

·       Μωβ ανεστραμμένο τρίγωνο για τους μάρτυρες του Ιεχωβά.

·        Κόκκινο ανεστραμμένο τρίγωνο για τους πολιτικούς κρατούμενους, κόκκινο επειδή αντιπροσώπευε τους κομμουνιστές, τους οποίους μισούσαν ιδιαίτερα οι ναζί

Διπλά τρίγωνα:

·       Δύο κίτρινα τρίγωνα τοποθετημένα το ένα πάνω στο άλλο προς αντίθετες κατευθύνσεις, που σχηματίζουν το «Αστέρι του Δαβίδ» για τους Εβραίους.

·       Ρόζ ανεστραμμένο τρίγωνο τοποθετημένο πάνω σε ένα κίτρινο τρίγωνο προς αντίθετες κατευθύνσεις για τους ομοφυλόφιλους Εβραίους

·       Κίτρινο ανεστραμμένο τρίγωνο τοποθετημένο πάνω σε ένα μαύρο τρίγωνο για τους Άριους που έχουν καταδικαστεί για επιμιξία φύλων. Τα παραπάνω άστρα οδηγούσαν τους κατόχους τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στον θάνατο